Historia Biblioteki Narodowej sięga XVIII wieku. 8 sierpnia 1747 została otwarta Biblioteka Załuskich mieszcząca się w warszawskim pałacu Daniłowiczowskim.
Biblioteka Narodowa została utworzona rozporządzeniem Prezydenta RP z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 (weszło w życie 1 marca). Od 1923 r. do 1934 r. powracały do kraju rękopisy dawnych polskich bibliotek z XVIII i XIX w., które w okresie rozbiorów Polski zostały skonfiskowane przez rząd carski i wywiezione do Petersburga, a na podstawie traktatu ryskiego (1921) zostały zwrócone Polsce przez Związek Radziecki (tzw. rewindykaty). W 1925 r. BN otrzymała w darze zbiór rękopisów Ponińskich z Horyńca (ok. 200 j.), gromadzony głównie w końcu XIX w. przez Aleksandra Ponińskiego (1856-1915). W 1927 r. przekazano do kraju ze Szwajcarii zbiory Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu (2308 rękopisów) i włączono je do depozytu rękopisów nowszych BN przechowywanego w Centralnej Bibliotece Wojskowej. W 1929 r. dołączono do nich zbiory Szkoły Polskiej na Batignolles w Paryżu i Towarzystwa Przyjaciół Polski w Londynie (367 rękopisów).
Według ostatniego sporządzonego przed wojną sprawozdania BN z lat 1938-1939, w Dziale Rękopisów Starszych znajdowało się około 14 500 j., w Dziale Rękopisów Nowszych 9251 j.; ponadto w BN gromadzono rękopiśmienne teatralia (18 414 jl.) i muzykalia (5064 j.), a także zbiory Gabinetu Matematycznego i Fizycznego (106 j.). Łącznie wszystkich rękopisów w BN było 42 175 oraz 10 678 j. rękopisów muzycznych i nut.
W ostatnich dniach przed wybuchem II wojny światowej w Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie zostały zabezpieczone dwie skrzynie, zawierające 22 j. najcenniejszych zabytków rękopiśmiennych, m.in. Psałterz floriański, Kazania świętokrzyskie, iluminowane rękopisy średniowieczne i autografy utworów F. Chopina. W pierwszych dniach wojny dołączono je do transportu zabytków sztuki z Wawelu i wywieziono przez Rumunię, stamtąd drogą morską do Francji, a następnie do Kanady.
Największe transporty rękopisów nadeszły w r. 1946 z Fischhorn w Austrii; z Moskwy w 1947 r. W 1958 r. zwrócono rękopisy znajdujące się pośród zbiorów zagarniętych przez Armię Czerwoną w Niemczech, a w 1959 r. rząd kanadyjski zwrócił rękopisy, złożone w Banku w Montrealu wraz ze skarbami wawelskimi w depozycie podczas wojny.
Netografia:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)
PYTANIA:
- Kiedy utworzono Bibliotekę Narodową
- Jak nazywała się pierwsza, główna biblioteka w Polsce.
- Skąd pochodziły pierwsze zbiory Biblioteki Narodowej.
- Ile zabytków rękopiśmienniczych zawierała skrzynia wysłana w momencie wybuchu II wojny światowej przez Rumunię do Kanady?