Animaloterapia i jej rodzaje
Marlena Jastrzębowska
Animaloterapia- to naturalna metoda terapii, polegająca na kontakcie ze zwierzętami. Jej początki sięgają czasów starożytnych, lecz dopiero w XIX wieku została rozpowszechniona i zastosowana, jako metoda wspomagająca różnorodne terapie w tym także szeroko rozumianą rehabilitację.
Animaloterapię wykorzystuje się wleczeniu następujących grup osób:
- z niepełnosprawnością intelektualną i ruchową,
- niewidomych i niesłyszących,
- cierpiących na autyzm, zespół Aspergera,
- z zaburzeniami w zachowaniu, niedostosowanych społecznie,
- z problemami logopedycznymi,
- cierpiących na epilepsję,
- zestresowanych, samotnych itp.
Wyróżnia się kilka rodzajów interakcji osoby ze zwierzęciem:
- terapia z udziałem zwierzęcia,
- zajęcia z udziałem zwierząt,
- edukacja z udziałem zwierząt.
Rodzaje animaloterapii:
Dogoterapia - to metoda leczenia polegająca na kontakcie człowieka z psem. Prowadzi się ją przy pomocy specjalnie wyszkolonych psów. Najczęściej prowadzona jest indywidualnie lub w małych, 2-3-osobowych grupach. Metoda ta ma zastosowanie w leczeniu zaburzeń w sferze społecznej, psychicznej, fizycznej oraz intelektualnej.
Felinoterapia - metoda, w której wykorzystuje się kontakt z kotem. Metoda ta jest szczególnie skuteczna w leczeniu różnorodnych zaburzeń psychicznych. Badania wykazały, że mruczenie kota uspokaja obniżając ciśnienie i poziom cholesterolu, tym samym zmniejszając ryzyko chorób układu krwionośnego. Koty wykorzystywane do terapii nie wymagają tresury.
Hipoterapia- metoda polegająca na kontakcie człowieka z koniem. Metoda ta ma zastosowanie głównie w leczeniu zaburzeń motorycznych, gdzie u pacjentów dochodzi do poprawy prawidłowego wzorca chodu, napięcia mięśniowego, poczucia równowagi, orientacji w przestrzeni oraz rytmu, a także stymulacji czucia powierzchniowego. W terapii stosuje się konie o spokojnym usposobieniu, a cały proces jest prowadzony pod okiem odpowiednio wykwalifikowanego terapeuty.
Delfinoterapia - to metoda leczenia polegająca na kontakcie człowieka z delfinami. Zajęcia prowadzone są w wodzie pod okiem fizjoterapeutów i polegają zarówno na zabawie ze zwierzętami, jak i na wykonywaniu ćwiczeń fizycznych w ich towarzystwie. W jej trakcie ludzki mózg zaczyna wydzielać endorfiny, które bardzo szybko zmniejszają odczuwanie bólu, cierpienia, głodu, powodują również poczucie radości i szczęścia. Metoda ta sprawdza się, jako uzupełnienie w terapii dzieci autystycznych i osób z zaburzeniami układu nerwowego.
Alpakoterapia - to metoda, która polega na współpracy terapeuty i pacjenta z alpaką. Zwierzęta te są inteligentne, mają łagodne usposobienie oraz miękkie i delikatne futro, które nie uczula. Terapia ta jest dobrą formą wsparcia wielu innych terapii specjalistycznych. Przeznaczona jest dla dzieci z zaburzeniami rozwoju, a także osób starszych.
Inne rodzaje animaloterapii:
Onoterapia - to terapia wspomagająca wykorzystująca odpowiednio przygotowane osły. Jej celem jest poprawa stanu psychicznego, poznawczego i emocjonalnego pacjentów.
Awiterapia – terapia z wykorzystaniem ptaków, w tym ptactwa domowego (drobiu), hodowlanego (np. papugi, gołębie) i ptactwa dzikiego (np. jastrzębie).
Bawiterapia – terapia z wykorzystaniem zwierząt domowych (np. kozy, owce, bydło) i innych z rodziny wołowatych.
Rodoterapia - terapia z wykorzystaniem gryzoni ( np. świnki morskie, wiewiórki, szynszyle i inne).
Suidoterapia – terapia z wykorzystaniem świniowatych (np. świń i innych).
Logoterapia - terapia z wykorzystaniem zajęczaków (np. królików, zająców).
Korzyści wynikające z animaloterapii:
- rozwijanie zdolności motorycznych w tym koordynacji ruchowej,
- poprawa relacji społecznych,
- pobudzenie układu odpornościowego,
- wspomaganie rekonwalescencji po przebytej chorobie,
- rozwijanie empatii,
- zmniejszenie poziomu stresu,
- zwiększenie motywacji,
- socjalizacja ze zwierzętami i współuczestnikami terapii,
- eliminacja agresji,
- poprawa samooceny
Należy pamiętać, że istnieją przeciwskazania do animaloterapii np. alergia. Zanim zdecydujemy się na jakikolwiek rodzaj terapii powinniśmy skonsultować się z lekarzem.
Materiały źródłowe:
- Katarzyna Girczys-Połedniok, Robert Pudlo, Agnieszka Szymlak, Natalia Pasierb, „Zastosowanie terapii z udziałem zwierząt w praktyce psychiatrycznej”, Katedra i Oddział Kliniczny Psychiatrii, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu SUM,
- Wojciech Giermaziak, Iwona Fryzowska-Chrobot, „Terapie z udziałem zwierząt w leczeniu i rehabilitacji chorych i niepełnosprawnych”, Medycyna rodzinna 1A/2018
- Kurzeja, J. Godawa „Wykorzystanie zooterapii w terapii pedagogicznej na przykładzie terapii z udziałem psa”, http://bazhum.muzhp.pl
- https://everethnews.pl/newsy/zooterapia
- https://londynek.net/
- https://jeziorkowo.pl/alpakoterapia
- https://journals.viamedica.pl
- https://swidnica24.pl/2017/04/onoterapia-czyli-terapeutyczna-sila-osiolka-
- https://toskaniakociewska.pl
- https://www.edziecko
- http://instytutdygasinskiego.pl
- http://www.zooterapia.org.pl